ΝΗΠΤΙΚΗ ΛΥΣΙΣ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝἈπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ πρωτοπρεσβύτερου Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου,

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ πρωτοπρεσβύτερου Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, ἐπάνω στό χωρίο τοῦ κατά Λουκᾶν Εὐαγγελίου, κεφάλαιο 8ο, στίχοι 5 ἕως 15, στά πλαίσια τῆς ἑρμηνείας τοῦ κηρύγματος τῆς Κυριακῆς, πού ἔγινε τήν Κυριακή 17-10-2010 Ἡ παραβολή τοῦ σπορέως πού ἀκούσαμε στό σημερινό Εὐαγγέλιο, ἡ τόσο γνωστή, εἶναι σέ ἕνα πρῶτο κοίταγμα πολύ εὔληπτη καί πολύ κατανοητή. Τόσο κατανοητή καί γνωστή στό πλήρωμα τοῦ λαοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας, πού θά ἐρωτοῦσε κανείς: «τί ἄλλες ἑρμηνευτικές προσεγγίσεις θά μποροῦσε νά κάνει κάποιος, παρά νά μιλήσει γιά τά γνωστά;». Κι ὅμως μέ τό ἴδιο αὐτό κείμενο, μέ αὐτά τά λόγια τοῦ Χριστοῦ μας, ἀνοίγεται ἕνα πολύ μεγάλο θέμα τό ὁποῖο ἀφορᾶ τόν κάθε Χριστιανό καί εἶναι τό πῶς κατανοοῦνται μέσα στήν Ἐκκλησία τά λειτουργικά κείμενα. Πῶς μποροῦμε νά ζήσουμε τά κείμενα; Πολλοί λένε «δέν καταλαβαίνουμε τί γίνεται στά τελούμενα μέσα στήν Ἐκκλησία». Τό κείμενο αὐτό τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου μέ ἁπλό καί θεολογικό τρόπο δίνει ἀπάντηση στό πῶς θά μποροῦμε νά κατανοοῦμε τά κείμενα αὐτά. Ἡ ἀπάντηση πού δίνει ἐδῶ ὁ Χριστός ὅταν Τοῦ λένε οἱ μαθητές Του «τί σημαίνει αὐτή ἡ παραβολή;» εἶναι στό πρῶτο ἄκουσμά της προβληματική. Τούς λέει: «Ἐσεῖς εἶστε ἐδῶ γιά νά ἀκοῦτε τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄλλοι θά τά ἀκοῦνε σέ παραβολές». Δηλαδή, τό μυστήριο εἶναι τόσο εὔκολο νά κατανοηθεῖ; Ἐνῶ ἡ παραβολή, πού εἶναι μιά ἁπλή διήγηση, εἶναι δύσκολη; Μάλιστα, ὅπως φαίνεται μέσα στό κείμενο, ὁ Χριστός προβάλλει καί μιά πρόσθετη δυσκολία ὅταν λέγει ὅτι: «σέ αὐτούς μιλῶ μέ παραβολές γιά νά φαίνεται ὅτι βλέπουν, ἐνῶ δέν βλέπουν καί γιά νά φαίνεται ὅτι ἀκοῦν, ἐνῶ δέν ἀκοῦν». Ἀλλά γιατί νά ὑπάρχει αὐτή ἡ δυσκολία; Πέρα ἀπ᾽ ὅλη αὐτή τή δυσκολία ὅμως αὐτή ἡ παραβολή τοῦ σπορέως μέ τά ἴδια τά λόγια τοῦ Χριστοῦ ἀνοίγει ἕνα πολύ μεγάλο θέμα. Τό θέμα τῆς κατανοήσεως τῶν λόγων τῆς Ἐκκλησίας. Δίνει ὅμως καί τό κλειδί τοῦ ξεκλειδώματος αὐτοῦ τοῦ «γρίφου», θά ἔλεγα, πού ἀφορᾶ πολλές φορές τόν λαό μας καί πού ἔχει ταλαιπωρήσει τήν Ἐκκλησία μέ τίς προσπάθειες μεταφράσεως τῶν λειτουργικῶν κειμένων, τῶν ἀκολουθιῶν κ.λπ., οἱ ὁποῖες ἔχουν δημιουργήσει πολυποίκιλες μορφές διαταράξεως τῆς ἰσορροπίας τῆς Ἐκκλησίας. Ἄς δοῦμε ὅμως τί κρύβεται στή ρίζα, στόν πυρήνα αὐτοῦ τοῦ κειμένου τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου καί ἄς ψάξουμε νά δοῦμε ποῦ εἶναι οἱ λύσεις τοῦ προβλήματος αὐτοῦ. Ἄς ξεκινήσουμε μέ αὐτό πού λέει ὁ Χριστός: «ἵνα βλέποντες μή βλέπωσι καί ἀκούοντες μή ἀκούωσι». Τί θά πεῖ αὐτό; Ὅτι μπορῶ νά βλέπω κάτι καί ταυτόχρονα νά μήν τό βλέπω; Βεβαίως. Ἅμα δέν ἔχω βαθύ κοίταγμα, ἅμα δέν ἔχω καθαρές αἰσθήσεις μπορεῖ νά βλέπω κάτι καί ἄν ἔχω κάποια μορφή εἰδικῆς μυωπίας νά μήν τό βλέπω. Μπορεῖ νά νομίζω ὅτι τό βλέπω, ἀλλά στήν πραγματικότητα νά μήν τό βλέπω. Ἤ, ἄν ἔχω κάποια πάθηση στόν ἐγκέφαλό μου, οἱ ἄλλοι μπορεῖ νά νομίζουν ὅτι ἀκούω τούς ἤχους καί βλέπω τά διάφορα ἐξωτερικά ἐρεθίσματα καί ὅμως ἐγώ νά μήν τά καταλαβαίνω. Ἄρα πολλές φορές μπορεῖ νά ὑπάρχει μιά βαθιά ἐσωτερική ἔλλειψη μέσα μας πού δέν μᾶς ἀφήνει νά κατανοήσουμε αὐτό πού βλέπουμε καί ἀκοῦμε. Καί ἐδῶ ἀκριβῶς ὁ Χριστός ἀνοίγει μέ ἕναν μοναδικά ἁπλό τρόπο τόν δρόμο στή νηπτική καί ἀσκητική θεωρία τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ πρότασή Του, πού θά τή δοῦμε ἀμέσως τώρα εἶναι ἀκριβῶς τό νά μποῦμε στή νηπτική διαδικασία τῆς Ἐκκλησίας μας καί στήν κάθαρση τῶν παθῶν ὅπου τότε ὅλα θά γίνονται κατανοητά. Ἔξω ἀπ᾽ αὐτήν καί τά ἁπλά πράγματα θά εἶναι ἀκατανόητα καί τό ἁπλό «Κύριε ἐλέησον» θά εἶναι ἀκατανόητο καί τό «Παράσχου Κύριε» θά εἶναι ἀκατανόητο καί τό «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» θά εἶναι ἀκατανόητο, ὅλα καί τά κατανοητά καί τά ἀκατανόητα καί τά μυστήρια καί τά μή μυστήρια θά εἶναι ἀκατανόητα γιά τόν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἄν δέν μπεῖ στήν πρόταση τοῦ Χριστοῦ πού κρύβει μέσα της ἀκριβῶς αὐτή τή νηπτική θεωρία.