Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου
Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, ἐπάνω στό χωρίο τῆς πρός Ἑβραίους Ἐπιστολῆς
τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, κεφάλαιο 1ο, στίχος 10 ἕως κεφάλαιο 2ο, στίχος 3,
στά πλαίσια τῆς ἑρμηνείας πού ἔγινε στό κήρυγμα τῆς Κυριακῆς 8-3-2015.
Β΄ Κυριακή τῶν Nηστειῶν καί ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τόν
Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, Γρηγόριο Παλαμᾶ τόν Θαυματουργό. Κάθε Β΄
Κυριακή τῶν Nηστειῶν. Καί μπορεῖ νά ρωτήσετε καί νά πεῖτε, μά πόσοι
ἅγιοι πέρασαν ἀπό τήν Ἐκκλησία μας –μεγάλος ἅγιος καί αὐτός– τί
διακριτικό γνώρισμα ἔχει γιά νά τιμᾶται μές στή Σαρακοστή, μιά ἀπό τίς
πέντε Κυριακές; Πέρα ἀπό τό ἐκρηκτικό τῆς ζωῆς του, ὑπάρχει καί τό
ἐκρηκτικό τῆς θεολογίας του. Καί εἶναι μιά θεολογία, πού ἦταν θεολογία,
ὄχι λόγια καί διανόηση, ἀλλά πράξη ζωῆς.
Ξεκινάω ἀξιοποιώντας τό κείμενο πού ἀκούσαμε πρίν
ἀπό λίγο, τό ἀποστολικό, νά προσεγγίσω αὐτό τό μεγάλο θέμα. Τί προσφορά
εἶχε, τί ἔκανε; Καί θά πάρω μιά φράση πού εἶναι φευγαλέα μέν ἀλλά πολύ
οὐσιαστική καί φαίνεται φράση πού ἀφορᾶ τά κτιστά πράγματα. «Κατ᾽ ἀρχάς,
Κύριε, τήν γῆν ἐθεμελίωσας καί ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί».
Κάνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος μιά πρόκληση καί μᾶς θυμίζει, πού ὅλα εἶναι τοῦ
Θεοῦ καί οἱ οὐρανοί, πού εἶναι ἀπέραντοι, ἀχανεῖς, ἀτέλειωτοι,
ἀπεριόριστοι εἶναι ἔργα τῶν χειρῶν Του. Τί σχέση ἔχει αὐτό μέ αὐτά πού
λέμε; Νά σᾶς βάλω σέ μιά προκλητική ἀναμέτρηση μέ ἕνα παράδειγμα. Ἄν
τολμήσετε, μιά ξάστερη νύχτα νά βγεῖτε στόν ὁρίζοντα καί νά ἀτενίσετε τό
σύμπαν, μέ τά ἀστέρια του, μπορεῖ νά περάσετε ἕνα σόκ ἄν δέν γνωρίζετε
τόν Θεό, νά πεῖτε, σύμπαν ἀχανές, ἀτέλειωτο, ἀπεριόριστο, ἐγώ τί εἶμαι
ἐδῶ μέσα σ᾽ αὐτό τό σύμπαν; Κι ἄν δέν γνωρίζεις τόν Θεό κι ἄν δέν ξέρεις
νά Τόν δοξολογήσεις κι ἄν δέν ξέρεις τί εἶσαι μέσα σ᾽ αὐτό τό σύμπαν,
πιθανόν νά περάσεις μιά ἀπογοήτευση καί μιά ἀποτυχία. Καί μιά κρίση
συνειδήσεως· θά καταλήξεις σέ μιά οὐσιαστική ἀποτυχία πού λέει, δέν
εἶμαι τίποτε – πού εἶναι τραγικό. Ἄν δέν κάνεις αὐτή τήν ἀναμέτρηση, μέ
τό σύμπαν, μιά ξάστερη νύχτα, τότε μπορεῖ νά νομίζεις πού εἶσαι ὁ ἴδιος
τό σύμπαν. Νά καταλήξεις στό ἀνάποδο, ὡς ὁ ἐγωιστής, ἄν δέν γνωρίζεις
καί πάλι τόν Θεό.
«Κατ᾽ ἀρχάς, Κύριε, τήν γῆν ἐθεμελίωσας καί ἔργα
τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί». Τό σύμπαν τό ἀπεριόριστο, τό
ἀτέλειωτο. Κάνουμε ἕνα βῆμα παρακάτω.
Ὁ Θεός, ἀπέραντος, ἀτέλειωτος, ἀπρόσιτος,
ἀκατανόητος, ὅλα αὐτά τά ἰδιώματα. Τό σύμπαν κτιστό, Ἐκεῖνος πέρα ἀπ᾽
αὐτό. Κι ὅλα αὐτά εἶναι ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ. Ἀπεριόριστος, ἀκατανόητος,
ἀπρόσιτος, ἀσύλληπτος. Πεῖτε ὅλα αὐτά μαζί. Πάλι ἡ ἴδια πρόκληση. Ἐγώ τί
εἶμαι μπροστά στόν Θεό; Ἀφοῦ Ἐκεῖνος εἶναι ἀπρόσιτος, ἀκατανόητος,
ἀσύλληπτος; Καί πράγματι, ἡ συγκριτική τοῦ μεγέθους θά ἦταν καταλυτική.
Καί ἤ θά ἤσουν κοντά στόν Θεό καί θά διαλυόσουν, ἄν εἶσαι μπροστά Του, ἤ
θά ἔλεγες, δέν ἀσχολοῦμαι μαζί Του. Καί θά ἔπαιρνες τόν ἄλλο δρόμο, ἐγώ
εἶμαι τό σύμπαν. Ἀλλά προτιμότερο νά πάρεις τόν πρῶτο δρόμο. Ἀλλά πῶς
θά λυθεῖ ἡ ἀναμέτρηση; Ἐγώ καί τό ἀπεριόριστο, τό ἀσύλληπτο, τί εἶμαι
ἐγώ μπροστά Του, τί ρόλο ἔχω ἐδῶ μπροστά Του;
Κι ἐδῶ εἶναι ἡ προσφορά τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ
Παλαμᾶ στή θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας. Λέει, ναί, ὁ Θεός εἶναι ἀπρόσιτος
στήν οὐσία Του, ἀπρόσιτος. Ἀλλά ἐπειδή ἔχει τόση ἀγάπη, γίνεται
προσιτός προσωπικά στόν καθένα μέσα ἀπό τίς ἄκτιστες ἐνέργειές Του.
Κρατεῖστε το σάν ὁρολογία. Τό ἀχανές, τό ἀτέλειωτο, τό ἀπεριόριστο, τό
ἀσύλληπτο τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ, γίνεται προσιτή σέ μᾶς. Ὁ ἴδιος ὁ Θεός
καί μᾶς ἀκουμπάει. Καί μᾶς κάνει προσωπικότητες. Καί πιά δέν μπορεῖς νά
πεῖς, τί εἶμαι ἐγώ μές στό σύμπαν; Εἶμαι ἕνα πλάσμα τοῦ Θεοῦ, πού δίνει
ἐπάνω μου τίς δικές Του ἄκτιστες ἐνέργειες καί γίνομαι, τί γίνομαι; Αὐτό
πού λέει τό κείμενο τό ἀποστολικό.
Διερωτᾶται ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καί λέει, «οὐχί
πάντες εἰσί λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα;». Ξεκινάει
νά διερωτᾶται γιά τούς ἀγγέλους καί μετά τό μεταφέρει στούς ἀνθρώπους.
Δέν εἶναι ὅλοι λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα;
Λειτουργικά πνεύματα, ἔ; Πνεύματα λειτουργικά, λειτουργοῦν τί; Τόν Θεό,
τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα. Μήπως θ᾽ ἀρχίσει νά
λύνεται τό ἐρώτημα, τί εἶμαι ἐγώ μπροστά στό ἀχανές σύμπαν; Ἤ τί εἶμαι
ἐγώ μπροστά στήν ἀπρόσιτη οὐσία τοῦ Θεοῦ; Ναί, καί ἡ ἀπάντηση δίνεται:
«Λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα».
Ὑπάρχεις ἐδῶ, ὄχι ὡς ἕνας ἀσήμαντος κόκκος μέσα
στόν ἀπέραντο ὠκεανό τῆς ἄμμου ἤ στό ἀπέραντο σύμπαν. Εἶσαι λειτουργικό
πνεῦμα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενος. Ἔχεις ἕνα οὐσιαστικό ρόλο καί
μάλιστα, ὅπως λέει τό κείμενο πάρα κάτω, διά τή σωτηρία τοῦ κόσμου. Καί
προσέξτε λέει, καί ἐπειδή ἦρθε ὁ Χριστός καί μᾶς τά ᾽πε ὅλα καί ἀκούσαμε
αὐτά πού μᾶς εἶπε, λειτουργοῦμε ὡς λειτουργικά πνεύματα στόν κόσμο μέσα
καί μεταφέρουμε μέ τή ζωή μας, μέ τήν πράξη τῆς ζωῆς μας, αὐτό πού
εἶναι.
«Λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα».
Τί εἴμαστε. Ἐμεῖς οἱ ταπεινοί, οἱ πολύ
ἐξαφανισμένοι, μπρός στή συγκριτική τοῦ μεγέθους τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ,
εἴμαστε πνεύματα λειτουργικά. Καί λειτουργοῦμε τί; Αὐτό πού θέλει
Ἐκεῖνος γιά τή ζωή τοῦ κόσμου. Ὑπάρχει μεγαλύτερο πράγμα γιά τόν κόσμο;
Κάτι μεγαλύτερο πού ἔχετε νά κάνετε στή ζωή αὐτή, ἔχετε νά τό κάνετε,
παρά ἀπό τό νά γίνετε «λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν
ἀποστελλόμενα»; Ὅπου λειτουργεῖτε καί συνεργεῖτε στό ἔργο τῆς σωτηρίας
ὅλου τοῦ κόσμου. Γιατί λειτουργήσατε ἁπλά καί ταπεινά, τήν ἀκοή καί τή
θέληση νά λειτουργήσετε αὐτό πού ἀκούσατε.
Ἡ θεολογία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὅπου τά
μεγάλα, τά ἀπρόσιτα, τά κάνει προσιτά καί δικά μας. Τολμῶ νά πῶ τά κάνει
κτῆμα μας, τά κάνει δυνατά γιά μᾶς. Ἀρκεῖ νά μετέχουμε σ᾽ αὐτή τήν
ἱστορία. Ἄρα μπορῶ νά ἀναμετρηθῶ, μιά ξάστερη νύχτα, μέ τό ἀπέραντο χάος
τοῦ σύμπαντος, χωρίς νά φοβηθῶ. Γιατί γνωρίζω τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἄρα
μπορῶ νά ἀναμετρηθῶ, μιά ξάστερη μέρα καί νύχτα, μέ ξάστερο μυαλό καί
καθαρό μυαλό καί νηπτικό μυαλό, νά ἀναμετρηθῶ, μέ τήν ἀπέραντη καί
ἀπρόσιτη οὐσία τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνος τό θέλησε καί τό ἐπέτρεψε, νά γίνω
πνεῦμα λειτουργικό εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενος. Καί ὅποιος δέν τό
κάνει, τολμῶ νά πῶ, ἀπέτυχε στή ζωή του. Καί νά πεῖ δέν εἶμαι τίποτα καί
νά πεῖ εἶμαι πολλά, ἀπέτυχε σ᾽ ὅλα. Σκεφτεῖτε αὐτό τό μέγεθος, αὐτή τήν
πρόταση τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐν τῷ μέσῳ τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.
«Λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα».
Κατά πόσο ἡ ζωή μας, ἡ πράξη μας, ἡ ὕπαρξή μας, ὁ λόγος μας, ὁ τρόπος μας στόν κόσμο πάνω, ἐκφράζει αὐτό τό μέγεθος.
«Λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα».
Γρηγόριος Παλαμᾶς, τό σύμπαν, ἡ ἀπρόσιτη οὐσία τοῦ
Θεοῦ καί ὅλα τόσο κοντά καί τόσο δικά μας. Καί αὐτή εἶναι ἡ ἀγάπη τῆς
Ἐκκλησίας μας γιά τόν ἄνθρωπο. Ἀξιοποιῆστε τήν πρότασή της. Μή χαθεῖτε
ὡς μερικοί κόκκοι ἄμμου ἀπελπισμένοι, στά ἀπέραντα προβλήματα τοῦ
κόσμου.
Ἀναμετρηθεῖτε μέ τά μεγάλα.
Ἀναμετρηθεῖτε μέ τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Ἄν τό θέλετε καί γίνετε:
«Λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου